In DIT BERICHT schreef ik over de Grubentücher. De doeken werden door de mijnwerkers van de kolenmijnbouw in het Ruhrgebied in Duitsland gebruikt als doek om zich droog te vegen. Ik ontving een aantal reacties, dat soortgelijke doeken in Zuid Limburg ook gebruikt werden. Hieronder zie je een originele mijnwerkersdoek.
 |
| Foto van Liesbeth Brouns. |
In de doek vervoerde de mijnwerker zijn spullen die hij voor zijn werk nodig had, zoals zijn broek, jas, zweethemd, sokken, schoenen en vaak een halsdoek. De doek werd met de punten samengebonden en die bundel werd pungel genoemd.
 |
| Foto van Wiel Palm. |
 |
| Foto van Liesbeth Brouns, NEDERLANDS MIJNMUSEUM HEERLEN. |
Na de Tweede Wereldoorlog kwamen er zelfs pungelwasserijen, daar werden de pungels met mijnwerkerskleding één keer in de week gewassen en eventueel gerepareerd. Wassen kostte 50 cent en bijvoorbeeld sokken stoppen 8 cent per paar. Eerst kwamen vooral vrijgezellen hun wasjes inleveren, maar later ook getrouwde mannen. Het wassen van deze kleding was voor de huisvrouw zeker geen pretje. De pungels werden voorzien van pungelspelden met een nummer, zo kreeg iedereen zijn eigen pungel met kleding terug. Op de website van LIMBURGSE MIJNEN staan twee artikelen over pungelwasserijen. Eén artikel vind je bij de categorie "pungels", de andere vind je HIER.
Bovenstaande foto's zijn van Wiel Palm, LIMBURGSE MIJNEN, daar vind je ook informatie over de mijnen.
LIESBETH BROUNS kreeg twee verzoeken om een pungel te vereeuwigen. Ze beeldhouwde die uit Belgisch hardsteen en maakte er twee prachtige beelden van. Eén pungel bevat ook de mijnwerkersdrinkfles. Liesbeth schrijft op haar website over de KOELPUNGEL, daar zie je ook de verschillende fases van het beeldhouwen.
Een gevouwen doek.
Bovenstaande foto's zijn van LIESBETH BROUNS, op de website vind je ook ander werk van haar.
Er zijn ook schilderijen waar de pungel op afgebeeld staat. Dit schilderij is gemaakt in 1996 door de heer Konsten. Hierop afgebeeld de pungel, mijnlamp, drinkblik en de mijnwerkerspenning.
Schilderij gemaakt door de gebroeders Philips. Hierop afgebeeld de pungel, mijnlamp, mijnpet, zakhorloge en een pijp.
Bovenstaande foto's zijn van GLUCKAUF, daar vind je ook informatie over de mijnen.
NEDERLANDS MIJNMUSEUM HEERLEN
DE MIJNEN
...
Ontzettend leuk om te lezen en de foto's te zien. Ik heb weer wat geleerd! Die 2 beelden vind ik erg mooi!! Dank je wel Willy!
BeantwoordenVerwijderenMooi verhaal en leuk dat het zo aansluit op je Grubentucher. En ik heb weer wat geleerd, want ik had nog nooit van een pungel gehoord.
BeantwoordenVerwijderenLieve groet, Simone
Hej Willy,
BeantwoordenVerwijderenWat een interessant verhaal over die pungels. Nooit geweten. Zo leer ik nog eens wat!
Lieve groet,
Anita
dit is wel een heel bijzonder verhaal. weer een nieuw woord en veel geschiedenis geleerd!
BeantwoordenVerwijderenWat heb je weer een mooie post met prachtig beeld materiaal !!!!
BeantwoordenVerwijderenVooral de foto's van Liesbeth!!!!
Ik wens je een fijn weekend Willy & lieve groetjes,
Silvia
Ja dit is voor mij heel herkenbaar, mijn vader heeft ook in de mijn gewerkt en had dus ook een koelpungel. Je wilt niet weten hoe zwart dit was als hij hierin gewerkt had, s'Maandags was wasdag en toen we nog klein waren werd er gewassen in een houten draaitobbe. Als de witte en bonte was klaar was dan kwam als laatste de koelpungel aan de beurd in het sop van de vorige was en werd het later vele malen opgespoeld. Het was ook allemaal behoorlijk dik materiaal wat inhield dat het lang moest drogen . Toen er eindelijk een wasautomaat in huis kwam werden de mijnen gesloten en daar was mijn moeder heel blij mee, want dit was een heel vermoeiende klus voor haar.
BeantwoordenVerwijderenRoept herinneringen op bij mij. Mijn eerste baantje daar werkte een man in het magazijn van de drogisterij waar ik werkte. Die moest om zijn gezondheid weg uit de mijn. Vele verhalen gehoord hierover.Je kon goed aan zijn gezicht zien dat hij daar gewerkt had.
BeantwoordenVerwijderenLeuk hierover nu te lezen bij jou. Maar wat was dat ongezond de mijnen.
Ik woonde in Limburg toen.
Wat een interessant verhaal over de mijnwerkers en hun pungeldoeken. Ik kan mij voorstellen dat het heel zwaar werk was in de mijnen.
BeantwoordenVerwijderennog nooit van gehoord, wat bijzonder om dit verhaal te lezen. Het was niet het meest gezondmakende werk voor die mannen. Het schilderij van het stilleven vind ik ook mooi. Liefs, petra
BeantwoordenVerwijderenEr gaat een wereld voor mij open. Ik weet dus niets van mijnwerkers. Wel heb ik in boeken gelezen over het zware gevaarlijke werk dat deze mannen moesten doen.
BeantwoordenVerwijderenWat geweldig dat je hier een blog over geschreven hebt. Hartelijk dank.
Groeten van Willemien.
Leuke en leerzame blog heb je geschreven! Ik heb een oom gehad die in de Limburgse mijnen gewerkt heeft! Dus dit verhaal spreekt mij erg aan!
BeantwoordenVerwijderenLiefs, Juliëtte
Leuke en leerzame blog heb je geschreven! Ik heb een oom gehad die in de Limburgse mijnen gewerkt heeft! Dus dit verhaal spreekt mij erg aan!
BeantwoordenVerwijderenLiefs, Juliëtte
mooie foto's, Willy..
BeantwoordenVerwijderenen erg leuk om te lezen!
Wat een leuk artikel Willy, kan er zo van genieten
BeantwoordenVerwijderenFijne zondag groetjes Joke
Prachtige beelden met die doeken...maar wat een verhalen zullen er achter zitten....Goed om nog eens terug te denken aan al die mannen die in de mijnen moesten werken.
BeantwoordenVerwijderenVreselijk lijkt me dat...maar ja er moest brood op de plank komen.
Lies H
Ontzettend leuk om te lezen en de foto's te zien. Ik heb weer wat geleerd! Die 2 beelden vind ik erg mooi!
BeantwoordenVerwijderenGroetjes en een fijne Zondag,
Esther
Jee Willy, wat een bijzondere en interessante post heb je gemaakt, voor mij is dit ook helemaal nieuw. De wereld van de mijnwerkers gaat hierdoor nu wel veel meer leven, wat bijzonder allemaal! Ik vind de beelden en schilderijen prachtig! De pungel komt op mij over als het symbool voor al die hardwerkende mannen en jongens, mooi beeld!! Fijne zondag!
BeantwoordenVerwijderenLeuk woord pungel. Nooit gehoord. Wel van het zware leven van de mijnwerkers. Ben ook eens met een ex-mijnwerker als gids een mijn in Limburg in geweest. Groetjes, Hannie
BeantwoordenVerwijderenWat leuk om dit te lezen en ik heb er weer iets bijgeleerd.
BeantwoordenVerwijderenWat een leuk verhaal. Zijn toch weer dingen die je gewoon niet weet. Wat vind ik die beelden van de doeken mooi!! Dank je voor deze informatie.
BeantwoordenVerwijderenLieve Willy,
BeantwoordenVerwijderenWat een informatieve post vind ik hier! Ooit had ik een oom die in de Limburgse mijnen werkte... hij is relatief jong gestorven, dus dit zegt dan meer voor mij. Ja, ja je pungel meenemen dat was toen heel gewoon. De kunstenares heeft het heel mooi uitgebeeld; onsterfelijk gemaakt.
Lieve groetjes uit Georgia/USA,
Mariette