Het Rieckhaus in Vierlanden

In 2012 borduurde ik de VIERLANDE 1826 merklap. Toen ik aan het borduren was werd mijn interesse gewekt voor het gebied waar dit soort merklappen door jonge meisjes gemaakt werden.

Vierlanden is een gebied ten zuidoosten van Hamburg. Het bestaat uit 4 plaatsen, die tegenwoordig een deel van Hamburg vormen. Het is een waterrijk gebied. De Elbe en een aantal zijrivieren stromen er doorheen. In de 12e eeuw kwamen er Nederlandse immigranten wonen. Zij legden dijken aan en bouwden ontwateringsinstallaties. Zo ontstond een vruchtbare grond. In dit gebied leeft men hoofdzakelijk van de groente- en bloementeelt. Er staan veel grote boerderijen.

Vorig jaar bezochten we het Rieck Haus in Curslack. Het is één van de oudste herenboerderijen in deze streek en dateert uit 1533. Sinds begin jaren vijftig van de vorige eeuw is het een klein openluchtmuseum. Naast de boerderij staan er ook een schuur, een bakhuis, een hooiberg, een ontwateringsmolen en is er een boerentuin.

We bezochten het museum zonder een afspraak gemaakt te hebben voor een rondleiding, maar we werden hartelijk begroet door twee medewerksters. De één was nieuw, de ander werkte er al langer. Laatstgenoemde stond net op het punt om te vertrekken. Wij troffen het dat ze nog de tijd nam om ons één en ander te vertellen over het Rieckhaus. Dat deed ze met veel enthousiasme en in sneltreinvaart. Gelukkig konden we het Duits goed volgen. Ze vroeg ons steeds of we het wel begrepen, want er kwamen veel Duitse uitdrukkingen voorbij.

Het Rieckhaus is een hallenhuisboerderij. In het midden bevindt zich een grote deel. Daar werd ook het vuur gestookt en gekookt. Er is geen schoorsteen, de rook trok langzaam weg via andere openingen.

Op de deel hingen worsten, daaronder stonden napjes om het vet op te vangen. Zulke napjes werden nog weleens omvergelopen, en daar was de boerin dan niet blij mee. Hier komt de uitdrukking "Ins fettnäpchen treten", vandaan.

Achter de deel, aan de voorkant van de boerderij, bevindt zich het woongedeelte. Hier is een kamer met potten, pannen en andere attributen die gebruikt werden voor het huishouden op een boerderij. De muren en het plafond zijn mooi ossenbloedrood geschilderd.

In de andere kamers zijn de muren grotendeels voorzien van Delftsblauwe tegeltjes met Bijbelse voorstellingen.

De twee tegelkachels die hier staan werden ook gestookt d.m.v. het vuur op de deel. Beide kachels hebben bovenop een ruimte om bijvoorbeeld een koffiepot warm te houden.

In deze kamer bevinden zich ook de bedstedes voor de familie. Knecht en meid sliepen in bedstedes op de deel.

In het Rieckhaus hingen geen merklappen. Er was wel ander borduurwerk te zien, zoals kussentjes en tafelkleedjes.

Het houtsnijwerk met inleg was een veel voorkomend ambacht in Vierlanden.

In één van de kamers stond een bruidskist, op een schap aan de binnenkant lag geld. Hier komt de uitdrukking "Auf die Hohe Kante legen" vandaan. Ik was helaas te laat om er een foto van te maken, de kist was al weer gesloten.

Van het stalgedeelte, dat zich aan de andere kant van de deel bevindt, heb ik wel foto's maar die waren helaas te donker.

In juli, tijdens de opendagen, is er veel handwerk te zien. Informatie hierover vind je t.z.t. op de website van het RIECK HAUS. Het museum is tijdens de winterperiode gesloten.