Tijd voor balkenbrij

In de krant viel mijn oog op een artikel over balkenbrij, een streekgerecht dat o.a. op de Veluwe bekend is. Balkenbrij past bij de winter. November was vroeger de slachtmaand op de boerderij. Van de restanten van het varken werd dan o.a. balkenbrij gemaakt. Per streek kunnen de ingrediënten verschillen. In ieder geval bevat het bouillon, restvlees, rommelkruid en boekweitmeel. Verder kunnen er piment, bloed, krenten, rozijnen, lever, spek aan toegevoegd worden.

Volgens Wikipedia is de naam balkenbrij waarschijnlijk afgeleid van brij van gebalchte, dat wil zeggen de buikresten van een geslacht dier. Volgens de slager in deze video heeft het te maken met de reepjes spek die er aan toegevoegd worden.

 

Ik eet balkenbrij het liefst in dunne, knapperig gebakken plakjes, iets zacht van binnen, geserveerd op een witte boterham.

Oma vroeg in het dialect aan de uit het Gooi afkomstige vriend van een nichtje, "wil ie ok balkenbrie?" Waarop hij antwoordde, "nee dank je, ik lust geen kaas". Na duidelijk te hebben gemaakt dat het om vlees ging, werd het door hem toch vriendelijk afgeslagen.

Op internet vond ik verschillende video's van de bereidingswijze, één leek me geschikt om het nog een beetje smakelijk over te laten komen. http://foodtube.nl/de-balkenbrij-van-rijsel/

foto: goedboerenindestad.nl

Twee gelegenheden waar je zondag 4 november (2012) balkenbrij en andere streekgerechten kunt proeven staan hieronder vermeld:

In een grote tent en een deel van het Museum de Laarman in Luttenberg, kunt u tussen 11.00 uur en 17.00 uur weer genieten van al het lekkers dat een pruuverieje u kan bieden. Onze vrijwilligers, samen met enkele topkoks en bekende restaurants zullen u de lekkerste gerechten landen laten proeven. Kom vooral vroeg om de drukte van de middag te ontlopen. De entree is 10 Euro per persoon en kinderen tot 14 jaar betalen 5 Euro. Parkeren is gratis. 

Informatie: http://www.delaarman.nl

Bij museum  Museum Smedekinck in Zelhem wordt morgen een slachtvisite gehouden van 11.00 uur tot 16.30 uur met onder andere demonstraties over het slachten en natuurlijk het proeven. Er is een presentatie van oude slacht gebruiken en een film over de laatste huisslachting in 1984 in Zelhem.

Er is voldoende te eten. De slagers zullen een aantal varkens verwerken en maken daar onder andere karbonades, speklappen, hamlappen, fricandeau, etc. van. Daarnaast is er leverworst, bakbloedworst, balkenbrij, smalt, hoofdkaas, zure zult, rolpens, nägelholt en schinken.

Veel van deze heerlijkheden zijn direct gratis te proeven of te koop. Geniet van een portie smaltappels.

In de museumschuur en bijgeplaatste tenten zijn allerhande demonstraties over het slachten en de hulpmiddelen die daarbij gebruikt werden. Leden van de dansgroep De Blauwe Kielen werken aan deze sfeervolle slachtmiddag volop mee en laten veel over de huisslachting zien, zoals zij dat vroeger thuis mee maakten.

Er is muziek en er zijn een aantal oude beroepen demonstraties. Op het buitenterrein zullen vuurkorven voor warmte en sfeer zorgen.

Op deze feestelijke slachtvisite mag natuurlijk een drankje niet ontbreken. U hoeft op deze middag zeker geen honger en dorst te lijden, de toegang tot het museum en de slachtvisite is slechts €3,50 voor personen vanaf 12 jaar.

De leden van de Oudheidkundige vereniging Salehem hebben gratis toegang.

Informatie: https://www.salehem.nl