De tante van Tjorven: Norden

zondag 23 juli 2023

Norden

Bij aankomst in Norden in Ostfriesland lijkt het uitgestorven, maar dat verandert gaandeweg onze wandeling door de straten van deze stad. Het dialect in Ostfriesland bevat veel Nederlandse woorden, dat blijkt ook uit de naam van de fietsenwinkel "De Fietsenmoaker". Onderweg komen we langs een aantal plekken die we herkennen van de tv-films Ostfrieslandkrimis, gebasserd op de boeken van Klaus-Peter Wolf, o.a.: het politiebureau, Café ten Cate en het Ostfriesisches Teemuseum. Dan zijn we inmiddels ook al aangekomen op het marktplein. Daar staan we even naar de drie zussen "Dree Süsters" te kijken. Ze lijken veel op elkaar, maar er zijn ook verschillen. De bouwjaren zijn uit verschillende eeuwen.

Café Remmers

Het politiebureau, gevestigd in een pand uit 1617

Ostfriesisches Teemuseum (Oost-Fries Theemuseum, links)-Dree Süsters (Drie Zussen, rechts)

Dree Süsters (Drie Zussen)

De Ludgeri-kerk staat aan het Marktplein, de klokkentoren staat er los naast. Tegenwoordig worden ze ook gescheiden door een weg. We willen de kerk bezichtigen, maar kijken eerst bij de klokkentoren. Er is een oorlogsmonument voor WOI en WOII.

He marktplein met op de achtergrond de Ludgeri-kerk en de klokkentoren (links)

De klokkentoren van de Ludgeri-kerk en het oorlogsmonument 1914/18-1939/45

We moeten even zoeken naar de ingang van de kerk, deze bevindt zich in het oudste deel. Dit deel van de kerk dateert uit de 13e eeuw en vind ik ook het mooiste. Het middelste deel dateert uit het begin van de 14e eeuw en het achterste deel werd er halverwege de 15e eeuw als laatste aangebouwd. Het orgel in de kerk werd gebouwd door de beroemde orgelbouwer Arp Schnitger.

Als we van het middelste deel van de kerk naar het achterste deel lopen, komen we bij een rek met Nederlandse wandtegels met Bijbelse voorstellingen.

In het achterste deel van de kerk is in juni en juli een tentoonstelling met werk van Herbert Müller. "Unsichtbares sichtbar machen - Das KZ vor der Haustür" (Het onzichtbare zichtbaar maken - Het concentratiekamp voor de deur"). Dit werk van 1987 tot 2023 heeft betrekking op het voormalige concentratiekamp in Engerhafe in Ostfriesland.

Het Schöningh Huis 1576

Café ten Cate

Wij laten het inmiddels drukker geworden Norden achter ons en gaan naar een plek aan zee. Heerlijk even uitwaaien op de dijk. In de verte zien we de eilanden Juist en Norderney liggen en zien we de veerboot die tussen Norddeich en Norderney vaart.